HISTORIA ODDZIAŁU

Klinika Okulistyki Dziecięcej powstała na bazie oddziału Katedry Okulistyki ŚAM usadowionym w Szpitalu Klinicznym im. A .Mieleckiego w Katowicach. Od 1977 roku prof. dr hab. n. med. Bronisława Koraszewska – Matuszewska została powołana na kierownika  Kliniki Okulistyki Dziecięcej. Była to jedyna w Polsce Klinika Okulistyki Dziecięcej, która w roku 1995 przekształcona została w Klinikę i Katedrę Okulistyki Dziecięcej ŚAM. Prof. B. Koraszewska- Matuszewska wprowadziła szereg nowatorskich, pierwszych w Polsce metod operacyjnych u dzieci. Były to operacje trabekulectomii jako pierwszego zabiegu w chirurgii jaskry dziecięcej, zabieg plastyki tęczówki, czy opasania w przypadku odwarstwienia siatkówki u wcześniaków. Po raz pierwszy w Polsce wykonywała wszczepianie sztucznych soczewek wewnątrzgałkowych, zabiegi lensektomii w przypadku podwichnięcia soczewki własnej, zabiegi skleroplastyki w krótkowzroczności postępującej, zastosowanie gazu SF6 podawanego doszklistkowo w przypadku odwarstwienia siatkówki z otworem w plamce, czy naszywanie owodni poprzedzonej trabeculectomią u dzieci obciążonych niedorozwojem umysłowym w ostrym stożku rogówki.
W 2008 roku kierownictwo nad Oddziałem Okulistyki Dziecięcej i Kliniką i Katedrą Okulistyki Dziecięcej SUM objęła  prof. dr hab. n. med. Maria Formińska – Kapuścik. Aktualnie lekarzem kierującym oddziałem oraz Kierownikiem Kliniki i Katedry Okulistyki Dziecięcej SUM jest dr hab. n. med. Erita Filipek.
W ramach działalności Oddziału/Kliniki przeprowadzany jest pełen zakres zabiegów chirurgicznych u dzieci i młodzieży. Badania naukowe ukierunkowane są na chirurgię okulistyczną, tak przedniego jak i tylnego odcinka gałki ocznej, w oparciu o najnowszą diagnostykę. Badania te prowadzone są w ramach działalności statutowej, prac własnych.
W pracach naukowych znajdują swoje miejsce opracowania z zakresu leczenia zachowawczego, urazów oraz ich skutków dotyczących narządu wzroku u dzieci i młodzieży.

STRUKTURA ORGANIZACYJNA ODDZIAŁU

Oddział liczy 26 łóżek. Podzielony jest na dwa pododdziały:
- dzieci starsze 7-18 lat (15 łóżek) każda sala z osobnym węzłem sanitarnym;
- dzieci młodsze do 6 roku życia (10 łóżeczek + 10 foteli do wypoczynku dla rodziców);
Dodatkowo jednoosobowa sala (Izolatka) z osobnym węzłem sanitarnym.

Kadrę medyczną stanowią:
- Lekarz kierujący oddziałem dr hab. n. med. Erita Filipek,
- 7 starszych asystentów,
- 4 młodszych asystentów,
- 2 lekarzy pediatrów,
-  p. o pielęgniarki oddziałowej mgr  piel. Agnieszka Wydrych,
- 13 pielęgniarek,
- 1 sanitariuszka.

DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZA ODDZIAŁU

Leczenie obejmuje dwa profile: leczenie chirurgiczne i zachowawcze.

Główny profil oddziału to chirurgia, a w tym leczenie:
- zaćmy wszystkie typy (wrodzona, rozwojowa, urazowa, wikłająca) z jednoczasowym wszczepieniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej;
- jaskry postać wrodzona, młodzieńcza i wtórna: trabekulektomia, krioaplikacja ciała rzęskowego, laserokoagulacja ciała rzęskowego laserem diodowym i mikropulsowym;
- odwarstwienia siatkówki - metoda klasyczna zewnatrzgałkowa – opasanie oraz zabiegi witreoretinalne;
- zezów (zbieżne i rozbieżne, towarzyszące i porażenne);
- zmian powiek, spojówek, oczodołu połączone z badaniem histopatologicznym;
- wrodzone opadnięcie powiek, zabiegi rekonstrukcji i plastyki powiek;
- urazów-kompleksowe chirurgiczne zaopatrzenie urazów narządu wzroku oraz ich skutków;
- niedrożności dróg łzowych - w trybie jednodniowego pobytu.
- chirurgiczne przewlekłych owrzodzeń rogówki (naszycie błony owodniowej).

Zachowawczo leczymy stany zapalne nerwu wzrokowego, rogówki, przewlekłe i ostre zapalenia błony naczyniowej, siatkówki, całej gałki ocznej i oczodołu oraz następstwa urazów tępych i przenikających. Na oddziale prowadzone są krótkotrwałe pobyty diagnostyczne w celu rozpoznania zwyrodnień siatkówki, zaburzeń nerwu wzrokowego, rozpoznania i monitorowania jaskry wrodzonej, młodzieńczej i wtórnej, diagnostyki MR oczodołów i głowy w celu wykluczenia zmian rozrostowych.

DOROBEK NAUKOWY I DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA ODDZIAŁU

Pracujący na oddziale lekarze są długoletnimi specjalistami w zakresie okulistyki dziecięcej. W leczeniu i opiece nad dziećmi dużą role odgrywa doskonale wykwalifikowany personel pielęgniarski (2 magistrów pielęgniarstwa,11 licencjatów pielęgniarstwa, specjaliści w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego oraz pielęgniarstwa chirurgicznego). Kadra medyczna stale podnosi swoje kwalifikacje zawodowe uczestnicząc w różnego rodzaju kursach, szkoleniach specjalistycznych, konferencjach naukowych i sympozjach w kraju i zagranicą. Pracownicy Kliniki są laureatami 8 nagród zespołowych Rektora SUM za pracę dotyczącą leczenia zachowawczego oraz operacyjnego jaskry wrodzonej, oraz za cykl prac z zakresu leczenia operacyjnego zaćmy rozwojowej, wrodzonej i urazowej u dzieci.
Korzystamy z najnowszej aparatury diagnostycznej i zabiegowej, na bieżąco wprowadzamy aktualne standardy światowej okulistyki, jesteśmy w stałym kontakcie z ośrodkami w Polsce, Europie i na świecie.

Pracownicy Kliniki biorą czynny udział w organizacji licznych kursów szkoleniowych, naukowych zebraniach PTO.  Czynnie uczestniczą w zjazdach ogólnopolskich i międzynarodowych:

1. 3th International Forum of Ophthalmic Surgery, Katowice 2013,
2. 3 th International Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Wrocław 2013r,
3. 4 th International Forum of Ophthalmic Surgery, Katowice 2014r,
4. 4 th International Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Karpacz 2014r,
5. 5thInternational Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Wrocław 2015r,
6. 5th Silesian Retinal Meeting, Katowice 2015r,
7. 6th Silesian Retinal Meeting, Katowice 2015r,
8. 8 th International Symposium Advances in diagnosis and treatment of corneal diseases, Wisła, Poland 2016r,
9. 1st International Scientific Conference Innovations In Ophthalmology Katowice, 2-21.05.2016r,
10. 7 th Silesian Retinal Meeting, Katowice 2016r,
11. 9 th International Symposium Advances in diagnosis and treatment of corneal diseases, Wisla, Poland 2017r,
12. 1st International Glaucoma and Cataract Conference GlauCat Warsaw, Poland 2-3.06.2017r,
13. II Zachodniopomorskie Spotkania Okulistyczne, Kołobrzeg 2017r,
14. 7th International Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Wrocław 2017r,
15. 8th Silesian Retinal Meeting, Katowice 2017r,
16. IV Konferencja Naukowo-Szkoleniowa OCT w Okulistyce, 7-8 września Bydgoszcz 2018r,
17. 3 rd Krakow-Lublin Ophthalmology Summit 14-15.09.2018 – Kazimierz Dolny,
18.8 th International Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Wrocław 2018r,
19. 9th  Silesian Retinal Meeting, Katowice 29-30 November 2018r,
20. 11th International Symposium Advances in diagnosis and treatment of corneal diseases, Wisla, Poland 28.02 – 2.03.2019r,
21. 2nd International Glaucoma and Cataract Conference GlauCat 2019, 31.05. –1.06.2019r Sopot, Poland,
22. 9 th International Conference OPHTHALMOLOGY – CONTRVESIES, Wrocław 2019r,
23. 10 th Silesian Retinal Meeting, Katowice 28-29 November 2019r,
24. 12 th  International Symposium Advances in diagnosis and treatment of corneal disease March, 5-7, 2020r Wisła, Poland
25. 3 Międzynarodowa Konferencja: Od nauki do praktyki Okulistyka - Katamarany 2020, Warszawa [on-line] 5.09.2020,
26. 38th Congress of the ESCR (European Society of Cataract & Refractive Surgeons), Online 2-4.10.2020

27. 51 Zjazd Okulistów Polskich, Bydgoszcz 6-7.11.2020,
28. 1 Konferencja Okulistyczna - "Młode Talenty", online 6.02.2021,
29. 25th ESCRS Winter Meeting, 19-21.02.2021, Virtual 2021

Publikacje:

123 publikacje o zasięgu krajowym i zagranicznym,
154 referaty na konferencjach krajowych i zagranicznych

Członkostwo towarzystw naukowych:
Polskie Towarzystwo Okulistyczne
Sekcja Okulistyki Dziecięcej
Sekcja Zaćmy i Chirurgii Refrakcyjnej PTO
Sekcja Zapobiegania Ślepocie i Rehabilitacji Słabowidzących
European Society of Cataract and Refractive Surgeons
World Society of Paediatric Ophthalmology and Strabismus

Działalność dydaktyczna przeddyplomowa:
-zajęcia dydaktyczne z zakresu okulistyki dla studentów VI roku Wydziału Lekarskiego SUM w Katowicach
-zajęcia dydaktyczne z zakresu okulistyki dla studentów  anglojęzycznych SUM
-zajęcia dydaktyczne dla studentów z zakresu fizyki medycznej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Działalność dydaktyczna podyplomowa
-staże specjalistyczne z zakresu okulistyki dziecięcej dla lekarzy specjalizujących się w okulistyce w kraju
-staże specjalistyczne z zakresu okulistyki dziecięcej dla lekarzy specjalizujących się w pediatrii i medycynie rodzinnej
-wykłady na kursach obowiązkowych dla lekarzy specjalizujących się w okulistyce organizowanych przez Centrum kształcenia Podyplomowego w Warszawie, Wojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadry Medycznej w Katowicach oraz SUM
-wykłady na Zebraniach Naukowo- Szkoleniowych organizowanych przez PTO Oddział Śląski
-wykłady na kursach dla pielęgniarek
-wykłady na kursach z dziedziny promocji zdrowia

CERTYFIKATY, WYRÓŻNIENIA